Wolnica 1807

[Sepp]

Slyszalem o pobycie tam Cesarza i potyczce w okolicy tej wioseczki podczas przemarszu wojsk oddzialow Wlk Armii czy ktos wie cos na ten temat? W ogole troszke to dziki teren ze wzgledu na lasy... Pozdrawiam

[srebrny_lis]

Wolnica leżała na skrzyżowaniu dróg o znaczeniu większym, niż obecnie: wszystkie drogi były wówczas gruntowe i wiodły tu przez tereny leśne i bagniste - stąd duża rola takich skrzyżowań (patrz: Quatre Bras z kampanii belgijskiej 1815 lub podwarszawski Wawer w 1831). Podobnie jak w Wawrze, w Wolnicy była spora karczma i to tam zapewne Napoleon zanocował 18/19 lutego 1807, podczas powrotu spod Pruskiej Iławy. Alternatywą może być jedynie jakiś dwór szlachecki, ale karczma na jedną noc i przy szlaku była chyba wygodniejsza (?). Wysłał stamtąd kilka listów, zaś towarzyszący mu sztab z Berthierem na czele posłał z kwatery w Wolnicy (wieczorem 18 lutego) list do dowodzącego V korpusem generała Savary z gratulacjami za sukces pod Ostrołęką 16 lutego (walczyłem w tej batalii jako oficer rosyjski, choć rekonstrukcja była we wrześniu 2007 ) i kolejnymi rozkazami. Listy cesarza są w "Correspondance..." (jest też w internecie) a list Berthiera u M.Dumasa (tom XVIII, wolumen 4; ostatnio cały Dumas do ściągnięcia z google books).

[Manufaktura Dzika]

z tamtych rejonów zamek skałkowy Mańka i jeden guzik rosyjski

[srebrny_lis]

Zamek jakiś konkretny, tj. francuski/rosyjski...?

[Manufaktura Dzika]

nie pamiętam musiał bym na niego zerknąć jak z panewką

[srebrny_lis]

O potyczce pod Wolnicą słów kilkoro. Kiedy Rosjanie cofali się spod Wilczkowa za Babiak 5 lutego 1807, armia szła dwiema kolumnami, poprzedzana przez zgrupowanie generała Golicyna. Pierwsza kolumna poszła drogą (układ tras był nieco odmienny niż obecnie) przez Samborek, Zagony, Miejską Wolę a druga przez Białą Wolę, Lubomino, Opin i Kaszuny. Odwrót tej pierwszej osłaniała ariergarda dowodzona przez generała Barclaya de Tolly. Barclay nie był niepokojony przez Francuzów aż do połowy trasy do Babiaku, jednak w okolicach Wolnicy, gdzie do tego pojawiła się ciaśnina (wąska droga, wzgórza i lasy) doniesiono mu, że od strony Łaniewa nadchodzi francuska kolumna. Była to czołówka III Korpusu marszałka Davouta (z dywizji generała Frianta). Z kierunku jej marszu wywnioskowano, że jej zadaniem jest odcięcie ariergardy Barclaya przez wcześniejsze opanowanie wejścia do wolnickiego lasu. Tak więc Barclay postanowił pierwszy opanować ów las siłami Pułków Jegierskich: 1. i 20. Pod wieczór 5 lutego rozpoczęła się ostra wymiana strzałów. Sześć rosyjskich batalionów jegierskich powstrzymało nacisk Francuzów, co pozwoliło całej ariergardzie Barclaya spokojnie przebyć ciaśninę i przejść las pod Wolnicą. Następnie Barclay, zgodnie z rozkazami, podążył do Bugów, skąd miał nadal osłaniać odwrót pierwszej kolumny armii głównej. Przez resztę nocy z 5 na 6 lutego na tym odcinku dochodziło tylko do potyczek patroli, gdyż Francuzi również zatrzymali swój ruch naprzód. W tym czasie odwrót drugiej kolumny osłaniał generał Bagration na czele połączonych ariergard generałów Markowa i Baggowuta. O stoczonej przez nich potyczce pod Wilczkowem 5 lutego pisałem w innym miejscu forum.
Francuskich relacji o potyczce wolnickiej należy chyba szukać w "Operations du IIIe Corps", które są dość dokładne. Niestety, w tej chwili nie mam pełnego ich tekstu (może Pyskjan mógłby tu pomóc?).

[srebrny_lis]

28 lutego 1807, podczas pościgu za Francuzami cofającymi się na kwatery zimowe, po zbliżeniu się do nieprzyjaciela Bennigsen wydał rozkaz koncentracji armii. Kierujący awangardą ataman wojska dońskiego (kozacki) Płatow (Bagration bowiem pojechał do cara do Petersburga z meldunkiem o bitwie pod Pr. Iławą i prośbą o posiłki) rozłożył się następująco: prawa flanka w Opinie, lewa flanka w Długołęcę a centrum w WOLNICY. W drugiej linii osłaniał centrum sił głównych Golicyn na czele mas kawalerii regularnej stojących pod Babiakiem. Centrum sił głównych stanowiła 8. dywizja stojąca w Stabunitach; lewą ich flankę - 2. dywizja w Wielochowie; prawą flankę - 5. dywizja w Lechowie i 7. dywizja w Jesionowie. Tę pozycję utrzymywano przez jedną dobę, po czym 1 III posunięto się dalej na południe.