Warmińsko Mazurskie Forum Poszukiwaczy

W Bartoszycach do landwery właściwej poszło 54 mężczyzn, z czego 13 ochotników. Ponadto do jegrów zaciągnęło się 2 urodzonych tamże studentów, zaś 2 bartoszyczan do wschodniopruskiego pułku kawalerii landwery. Za to landszturm bartoszycki składał się z czterech kompanii piechoty (batalion) i jednego szwadronu.

Podejrzewam że autor (Poshmann) niewłaściwe rozróżnia landwehrę na "właściwą" oraz na "landszturm". Etatowy skład baonu to ponad 700 ludzi. Ekwipował powiat, okręg (?) heilsberski, więc nie wszycy musieli być z miasta, ba, teoratycznie mogli być z daleka.
Już po wojnie w 1817 r. miał się ulokować w Heilsbergu nawet sztab 4. regimentu landwery ze Spissem na czele. Sprawa wyszła niejako przypadkiem i jest badana za:
E. Lange , Geschichte der preußischen Landwehr seit Entstehung derselben bis zum Jahre 1856 r.
np str 109

(jest w googlach): http://books.google.pl/books?id=kzMRAAA ... nt&f=false" onclick="window.open(this.href);return false;

natomiast co do tradycji picia piwa to ostatecznie przekonało mnie że 'robię" czwórkę

Bez wątpienia ok. połowy 1813 roku tylko landwera wschodniopruska liczyła ok 19 000 ludzi w 20 batalionach skupionych w 5 brygadach, które potem (maj 1813 r.) przekształcono w 4-batalionowe regimenty. Nic zatem dziwnego że Heilsberg jako ważne miasto otrzymał 'pod opiekę" jeden batalion (wg numeracji - nr 15,a trzeci w samym regimencie).
4. Wschodniopruski Regiment Piechoty Landwery "von Eulenburg" należał do 2. inspekcji (Krolewiec), w batalionie znajdowało się od 80 do 90 pikinierów (!), żołnierzy walczących w 3. szeregu. Ogólnie jednostka (jak dla mnie) słabo znana, chyba była i pod Gdańskiem i pod Dennewitz. Wyjdzie w praniu

W 1817 r. zlikwidowano w Lidzbarku garnizon w ogóle. Do 1915 r. Skoro landwerę powołano w marcu 1813 a landszturm parę miesięcy później, to landwera nie mogłaby stacjonować w mieście łącznie z nim - wyniszczenie ekonomiczne Lidzbarka było zbyt wielkie. Poschmann raczej miesza "ochotników do landwery" z "landwerzystami z poboru", niż landwerę z landszturmem. Jednak podaje liczby konkretne w odniesieniu do miasta; co więcej - w ten sam sposób piszą o tych sprawach niemieccy historycy bartoszyccy (Hein) albo górowscy (Fischer). Bardzo wyraźnie podają niewielką liczebność zaciąganych do landwery z tych miejscowości (po kilkadziesiąt osób; odnośnie Górowa podaje się nawet, że chodzi o "miasto i okolice"). Wszyscy rozróżniają też ochotników, landwerzystów i landszturmistów przy podawaniu liczebności (podają nawet zawód). Może von Spiess miał w Lidzbarku punkt rekrutacyjny a zebrani pod jego komendą ludzie powołani i zgłaszający się do landwery, pochodzący z różnych okolic prowincji, zostali określeni jako "batalion heilsberski"? Bo landszturm na pewno pozostawał w miastach i był na tle podawanych odnośnie lokalnych zaciągów do landwery liczb znacznie liczniejszy.

Jak wyglądała praktyka powoływania nowych formacji na głębszej prowincji (tam: mazurskiej) w Prusach Wschodnich AD 1813, daje pojęcie Max Toeppen w "Historii Mazur", s. 357-360. Liczby zgłaszanych ochotniczo do landwery (w tłumaczeniu forma "obrona krajowa") i wylosowanych nie różnią się od tych u Poschmanna, Heina, Fischera - wszędzie po kilkadziesiąt osób z miasteczek. Ochotnicy i wylosowani po mniej więcej równo. W przypisach Toeppen podaje jako źródło XIX-wieczne prace o pruskiej landwerze i kroniki miejskie. Etaty etatami, ale czasem np. dwa powiaty wystawiały wspólny batalion landwery (jeden przypadek z Mazur podaje 800 osób), gdzie indziej jeden powiat, gdzie indziej jeszcze inaczej. Z całą pewnością "batalion nr 3 von Spiessa" nie był rekrutowany wyłącznie z Lidzbarka i najbliższej okolicy. I nie mógł raczej zbyt długo być utrzymywany na koszt miasta.

Lange podaje , że juz w lutym 1814 miejscem stacjonowania 4. regimentu i wraz z nim batalionu von Spiess jest Gdańsk

Wschodniopruska landwera generalnie oblegała Gdańsk w 1813. Jak napisałem, niektóre jej oddziały przeszły do jednostek liniowych w trakcie wojny 1813 - 1814/1815.

Baon v.Spiess nie brał jednak udziału w oblężeniu Gdańska 1813, choć w lutym 1814 już w nim stacjonował. Lange wspominia, że nabór do baonów 2. inspekcji (czyli i v. Spissa) napotykał ogromne problemy i baony niepełnoetetowe były mieszane w regimentach w baonami pełnoetatowymi.

jeszcze ciekawostki:

Wytyczne do organizacji Landwehry (marzec 1813)

- Litewka z niebieskiego lub czarnego sukna, długie białe lniane spodnie, kamasze długie lub buty z krótkimi kamaszami lnianymi, czapka z sukna tego co litewka
-Ochotnicy , którzy mają stopień gefraitra, mają na rękawie białą taśmę, a podoficerowie czarno-białą
- Każdy landwerzysta nosi na czapce krzyż z napisem „Mitt Gott fur Koenig und Vaterland!”
- Landwera formowana w trzech szeregach, w pierszym posiada piki, w dwóch tylnych karabiny. Piki powinny mieć 8 stóp długości, grot długość 6 cali
- Podoficerowie posiadają karabiny i broń przyboczną (białą)
- Dla dobrego zabezpieczenia amunicji landwerzysta posiada patronasz z czarnej skóry na czarnym pasie, noszony przez ramię, w którym jest regendeckel (pokrowiec przeciw deszczowi na zamek) oraz 60 patronów

Pełne uzbrojenie nawet dwóch szeregów na trzy było początkowo prpblemem w praktyce. Z kolei w kawalerii landwery najpospolitszą bronią była dość toporna lanca (często samoróbka). Jak pisałeś, kołnierz czerwony - jak w całej prowincji wschodniopruskiej.

tadam Friedrich Leopold Graf zu Eulenburg, z dużym prawdopodobieństwem szef 4 Wschodniopruskiego Regimentu Landwery, zdjęcie przedwojenne z pałacu w Prosnej. Na 90% w mundurze oficera landwery wschodniopruskiej. Znamienna data śmierci - 1813. W lutym 1814 r. na stanowisku szefa 4. regimentu widnieje wakat.

http://www.fotosik.pl/pokaz_obrazek/4c5 ... 3af15.html#" onclick="window.open(this.href);return false;

Wg "Kgl. Preußische Ordensliste 1817" za walki w 1813 r. Krzyżami Żelaznymi II Klasy odznaczeni zostali następujący żołnierze 4. Wschodnipruskiego Regimentu Landwery: kpt v. Wundt (za Schonefeld) oraz sec. ltn. Ehlert, podoficerowie: Mannoniev, Knuth, Trinkiewich, Weidlich oraz landwerman - tamburysta Boenicke - wszyscy za Gdańsk. Spis nie wyszczególnia batalionów, z których pochodzili.

Mannoniev i Trinkiewich oddelegowani z opołczenja?

Pewnie brali kto się nawinął, podstawiali napierw a potem kartkę do podpisania:)
Patrząc na listę odznaczonych za 1813 r. to widać, że jesli idzie o landwerę to najbardziej otłukiwany z tych stron był 3 regiment (m.in. Dennewitz, Gross Beeren). Odznaczeń było znacznie więcej i sporo pośmiertnych

a propos zbliżającego się Sępopola, Medalami za Służbę (Verdienst - Orden) za walki o Sępopol odnaczeni zostali kapitanowie piechoty (zapewnie 21. Btl): Orlikowski i Westphal, oraz kawalerzyści rotmistrzowie: Stutterheim (!) i Kendell
To pozycje 508-511, pod poz 522 figuruje ppor Sowiński (za Eylau)

Westphala uczę w II d